Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Pszczynie

Czy wizyta w poradni jest bezpłatna?

Tak wizyta w poradni jest bezpłatna i nie wymaga żadnego skierowania.

Co to znaczy opinia o dostosowaniu wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb edukacyjnych ucznia?

Opinię o dostosowaniu wymagań do możliwości i potrzeb dziecka wydajemy wówczas, kiedy w badaniu psychologicznym zdiagnozowano inteligencję niższą niż przeciętną.

Uczniowie z taką opinią mają prawo do dostosowania wymagań edukacyjnych. Wynika to z § 2 pkt 3 rozporządzenia MEN z 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych. Przepis ten stanowi, że wymagania edukacyjne, dostosowuje się do:

indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych,
możliwości psychofizycznych

Na obowiązek ustalenia dostosowań nie ma wpływu ani wiek, ani etap edukacyjny.

Opinia o dostosowaniu wymagań zawiera opis diagnozy rozwoju intelektualnego ( diagnoza psychologiczna) oraz poziomu umiejętności szkolnych( diagnoza pedagogiczna). Ponadto w opinii takiej znajdują się zalecenia do pracy: dla szkoły np. dostosowanie czasu pracy do możliwości ucznia, egzekwowanie wiedzy z przedmiotowych podstaw programowych, , dla rodziców oraz wskazane są zajęcia , w jakich dziecko powinno uczestniczyć. Mogą to być: zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze, zajęcia korekcyjno- kompensacyjne, logopedyczne oraz inne, np. terapeutyczne.

Co daje uczniowi opinia o pomocy psychologiczno-pedagogicznej?

Opinię o pomocy psychologiczno-pedagogicznej wydajemy wówczas, kiedy u dziecka zdiagnozowano normę intelektualną. Jest to opinia wspierająca, zawiera opis rozwoju intelektualnego ucznia, opis poziomu umiejętności szkolnych oraz zalecenia do pracy dla szkoły i rodziców. Ponadto w opinii wskazuje się zajęcia z zakresu pomocy psychologiczno- pedagogicznej, w których dziecko powinno uczestniczyć, np. dydaktyczno- wyrównawcze, korekcyjno- kompensacyjne, czy logopedyczne.

Co rozumiemy pod pojęciem „iloraz niższy niż przeciętny”?

Diagnoza poziomu rozwoju intelektualnego polega na badaniu przez psychologa odpowiednio dobranym testem na inteligencję poziomu możliwości umysłowych dziecka. Wynik po przeliczeniu otrzymujemy w punktach, które porównujemy z normami ustalonymi dla wieku badanego. Na tej podstawie możemy zakwalifikować otrzymany wynik do danego przedziału- inteligencja przeciętna, powyżej przeciętne, poniżej przeciętnej. Inteligencja poniżej przeciętnej oznacza, że dziecko uzyskało wynik niższy niż większość dzieci w tym wieku. Analiza jakościowa poszczególnych zadań pozwala na dokładniejszą interpretację, określenie mocnych stron i deficytów rozwojowych.

Dlaczego dziecko musi uczęszczać na zajęcia z pedagogiem szkolnym? Co to są zajęcia korekcyjno-kompensacyjne?

Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne są rodzajem terapii pedagogicznej. Zajęcia te są przeznaczone dla uczniów, u których nieprawidłowości rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się (ryzyko dysleksji, dysleksja, dysortografia, dysgrafia, ryzyko dyskalkulii, dyskalkulia) utrudniają opanowanie określonych umiejętności. Głównym celem zajęć korekcyjno-kompensacyjnych jest: pomoc uczniowi w pokonaniu trudności uniemożliwiających mu uzyskiwanie dobrych wyników w nauce. Prowadzący zajęcia nauczyciele korzystają z różnorodnych metod wspomagania rozwoju psychofizycznego by usprawniać zaburzone funkcje. Uczniowie uczęszczają na zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, żeby usprawniać zaburzone funkcje i przezwyciężać trudności w uczeniu się i przyswajaniu treści programowych. Uczniowie biorą udział w zajęciach za zgodą rodzica.

Czy potrzebna jest opinia poradni by dziecko mogło korzystać z zajęć z pedagogiem na terenie szkoły?

Jednym z zadań szkoły jest udzielanie uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Pomoc ta organizowana jest we współpracy z rodzicami oraz poradniami psychologiczno-pedagogicznymi. Zajęcia z pedagogiem (korekcyjno-kompensacyjne) są formą pomocy psychologiczno- pedagogicznej. Do udziału w zajęciach nie jest konieczna opinia poradni. Pedagog może włączyć ucznia do zajęć korekcyjno-kompensacyjnych np. na wniosek rodzica lub nauczyciela (za zgodą rodzica) jednak jeśli u dziecka pojawiają się trudności w nauce warto zgłosić się do poradni psychologiczno-pedagogicznej w celu zdiagnozowania indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka oraz określenia, jakie funkcje są zaburzone i wymagają dodatkowych oddziaływań w formie zajęć korekcyjno-kompensacyjnych.

Co zrobić w przypadku, gdy nauczyciele w szkole nie respektują zapisów opinii psychologiczno-pedagogicznej lub orzeczenia wydanego przez poradnię? Czy szkoła ma taki obowiązek?

Opinię/ orzeczenie zanieść osobiście do szkoły lub w przypadku braku możliwości osobistego kontaktu ze szkoła poinformować telefonicznie lub poprzez e- dziennik, że taki dokument zostanie dostarczony do szkoły pocztą.

Umówić się na spotkanie z wychowawcą, pedagogiem/ psychologiem szkolnym a w przypadku orzeczenia na spotkanie zespołu ds. IPET w celu omówienia możliwości , potrzeb psychofizycznych dziecka, jego mocnych i słabych stron, zaleceń dotyczących pracy z dzieckiem, form w wsparcia ze strony szkoły i domu.

Jakie pierwsze symptomy depresji, zaburzeń osobowości, które możemy zauważyć u dziecka? Czym one różnią się od ,,buntu nastolatka”?

Każdy młody człowiek potrzebuje chce się wyróżniać w swoim otoczeniu, chce być tym jedynym, odmiennym od reszty, zauważonym i docenionym przez innych. Chce podejmować własne decyzje i tworzyć swoją tożsamość. Potrzebuje sukcesu , sprawstwa, ale też zrozumienia ,ciepła, akceptacji, życzliwości, szacunku, miłości.

Rzeczywistość nastolatka niesie ze sobą jednak wiele trudów i nie zawsze pozwala na przejście tego etapu rozwoju bez pojawienia się zaburzeń.

Zbyt wiele obowiązków, nadmiar pracy, wymagań i zajęć, brak sukcesów , nieumiejętność zarządzania własnym czasem, problemy rodzinne, szkolne, rówieśnicze, brak możliwości odkrywania czy realizowania swoich talentów , brak pewności siebie, kompleksy, poczucie samotności czy izolacji rodzą niechęć do życia, odbierają energię i poczucie sprawstwa. Różne problemy rodzinne takie jak rozpad rodziny, słaby poziom relacji między członkami, przemoc, choroby czy utrata któregoś z jej członków, zła sytuacja ekonomiczna i społeczna rodzą osamotnienie i zwiększają frustrację.

W okresie dorastania pojawia się chęć przynależności do grupy, paczki. Jeżeli dziecko nie ma przyjaciół, czuje się nieakceptowane, inne, gorsze ,doświadcza odrzucenia czy nawet sytuacji przemocy ze strony rówieśników – jego potrzeby są poważnie zagrożone.

Objawy które powinny zaniepokoić rodzica to:

nadpobudliwość psychoruchowa lub spowolnienie
utrata energii
uczucie bezwartościowości lub nieadekwatnej winy
trudności w koncentracji
negatywne myśli o sobie , brak poczucia sensu życia

U dzieci młodszych może pojawić się dużo zaburzeń współistniejących takich jak:

apatia, skargi somatyczne, odmowa współpracy, lęk separacyjny, zaburzenia lękowe, opozycyjno- buntownicze.

U dzieci starszych może pojawić się samookaleczanie, „nuda”, utrata przyjemności z aktywności , problem z samooceną, zaburzenia koncentracji uwagi, obniżenie wyników w nauce, poczucie nadmiernego zmęczenia, brak apetytu, utrata wagi, problemy ze snem lub poczucie nadmiernej senności, częste wahania nastroju, tendencje do izolacji, poczucie bezsensu życia. Mogą pojawiać się samookaleczenia.

Nie zdiagnozowana i nie leczona depresja daje duże ryzyko samobójstwa.

W przeciwieństwie do normalnego doświadczania smutku, straty, czy przemijających stanów emocjonalnych, symptomy zaburzeń depresyjnych są ekstremalne, stałe i mogą wyraźnie wpływać na zdolność młodego człowieka do funkcjonowania w domu, szkole czy związku. Jeżeli objawy utrzymują się powyżej dwóch tygodni diagnozuje się depresję. Diagnozę depresji stawia lekarz psychiatra dziecięcy.

Kiedy można odroczyć dziecko od obowiązku szkolnego? Jaka jest procedura?

Odroczenie obowiązku szkolnego jest dla dzieci, które nie osiągnęły gotowości szkolnej. Oceny gotowości szkolnej dokonuje się na podstawie obserwacji nauczyciela zerówki i rodziców, diagnozy gotowości szkolnej w poradni, ewentualnie konsultacji lekarskich.

Jeśli dziecko nie osiągnęło gotowości szkolnej, poradnia, na wniosek rodzica, może wydać opinię o odroczeniu obowiązku szkolnego. Odroczenia dokonuje dyrektor szkoły, do której przynależy dziecko, na wniosek rodzica, po przestawieniu opinii poradni.

Z odroczenia mogę skorzystać także dzieci objęte kształceniem specjalnym.

Co to znaczy, że dziecko jest objęte kształceniem specjalnym? W jakich sytuacjach można ubiegać się o takie kształcenie? Co daje dziecku takie orzeczenie?

Kształceniem specjalnym objęte są dzieci, które ze względu na swoje problemy ze zdrowiem czy dysfunkcje intelektualne, wymaga specjalnej organizacji nauki i metod pracy.

Prawo do specjalnej organizacji kształcenia w przedszkolu/szkole przysługuje dzieciom/uczniom posiadającym orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną z uwagi na niepełnosprawność.

Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego otrzymują dzieci/uczniowie:

niesłyszący,
słabosłyszący,
niewidomi,
słabowidzący,
z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją,
z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym,
z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
z niepełnosprawnościami sprzężonymi,
z niedostosowaniem społecznym,
zagrożeni niedostosowaniem społecznym.

Komplet dokumentacji do wydania Orzeczenia stanowi:

wniosek rodziców/prawnych opiekunów lub osób (podmiotów) sprawujących pieczę zastępczą nad dzieckiem. Opiekunowie prawni zobowiązani są do dołączenia do wniosku kserokopii decyzji sądowej potwierdzającej ich prawo do sprawowania opieki nad dzieckiem.
zaświadczenie lekarskie, od odpowiedniego lekarza specjalisty o niepełnosprawności dziecka. Dotyczy dzieci:
- niesłyszących i słabosłyszących – lekarz laryngolog, należy także dołączyć aktualny audiogram (dopuszczalna kserokopia),
- niewidomych i słabowidzących – lekarz okulista,
- z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją – lekarz neurolog,
- z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera oraz z niedostosowaniem społecznym – lekarz psychiatra,
wyniki badania psychologicznego i pedagogicznego,
opinia/informacja o funkcjonowaniu dziecka sporządzona przez nauczycieli wychowania przedszkolnego/szkoły,
dodatkowo: opinie i informacje wydane przez specjalistów prowadzących z dzieckiem zajęcia terapeutyczne, inna dokumentacja medyczna.

Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego daje dziecku możliwość nauki w indywidualnym, dostosowanym do jego potrzeb i możliwości psychofizycznych tempie. Dzieci te mogą pobierać naukę we wszystkich rodzajach przedszkoli oraz typach i rodzajach szkół publicznych i niepublicznych.

Jakie procedury muszę spełnić, aby uzyskać opinię o wczesnym wspomaganiu rozwoju dla mojego dziecka? Co daje mi taka opinia?

Wczesne wspomaganiu rozwoju jest dla dzieci, które wykazują znaczące deficyty w jakimś obszarze funkcjonowania. (Należą do nich m.in.: słabe słyszenie, słabe widzenie, niepełnosprawnośc ruchowa, afazja, zaburzenia ze spektrum autyzmu, niepełnosprawność intelektualna.) Przysługuje ono od momentu wykrycia niepełnosprawności i wydania opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju do podjęcia nauki w szkole. Aby uzyskać opinię o potrzebie wczesnego wspomaganiu rozwoju należy dokonać diagnozy funkcjonalnej dziecka, przedstawić stosowne zaświadczenie lekarskie (podstawą może być także orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności), złożyć wniosek w rejonowej poradni psychologiczno – pedagogicznej. Na podstawie opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecko może korzystać z zajęć terapeutycznych w wymiarze od 4 do 8 godzin w miesiącu. Zajęcia odbywają się w wybranym ośrodku wczesnego wspomagania rozwoju dziecka i są bezpłatne.

Jak długo ważne jest orzeczenie?

Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydawane jest na etap edukacyjnych, chyba, że zapis stanowi inaczej. Ważność orzeczenia odnotowana jest na tym dokumencie.

W przypadku orzeczenia o potrzebie nauczania indywidualnego wydawane jest ono zgodnie z zaleceniami lekarskimi, jednak wydaje się je na okres nie krótszy niż 30 dni i nie dłuższy niż jeden rok szkolny.

Jak długo ważna jest opinia wydana przez poradnię psychologiczno – pedagogiczną?

Opinia wydana przez poradnię psychologiczno- pedagogiczną nie posiada terminu ważności. Opinia jest ważna tak długo, jak zalecenia w niej zawarte są adekwatne do potrzeb danego ucznia.

Opinia o specyficznych trudnościach w uczeniu się zachowuje ważność przez cały okres kształcenia. Opinia o specyficznych trudnościach w uczeniu się (tj. dysleksji, dysortografii, dysgrafii, dyskalkulii) może być wydana po ukończeniu przez ucznia klasy trzeciej i nie później niż do ukończenia szkoły podstawowej. Opinia o specyficznych trudnościach w uczeniu się jest podstawą do dostosowania warunków przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty, maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe do indywidualnych potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych ucznia.

Co znaczy, że dziecko ma zaburzenia przetwarzania słuchowego? Jak i kiedy można to diagnozować? Jak można pomóc dziecku z CAPD?

Diagnozę przetwarzania słuchowego wykonuje się u dzieci, które maja prawidłowy słuch obwodowy, potwierdzony przez laryngologa ( zaświadczenie, audiogram) oraz prawidłowy poziom rozwoju poznawczego ( norma intelektualna). Diagnozę można przeprowadzić w Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w Pszczynie metodą ATS Neuroflow po wcześniejszej diagnozie psychologiczno- pedagogicznej w poradni. Na diagnozę należy umówić się telefoniczne pod nr tel 32/ 210-37-16.

Symptomy mogące świadczyć o występowaniu centralnych zaburzeń przetwarzania słuchowego:

Ma trudności z rozumieniem mowy, gdy w otoczeniu jest szum, gwar lub hałas.
Ma trudności z rozumieniem szybkiej lub niewyraźnej mowy.

· Ma trudności z rozumieniem dłuższych lub złożonych poleceń ustnych.

Prosi często o powtórzenie pytania lub wypowiedzi.
Dźwięki z otoczenia łatwo odwracają jego uwagę.
Przy prawidłowej inteligencji, ma trudności w uczeniu się (problemy z nauką czytania, pisania, z nauką języków obcych).
Nie potrafi dłużej utrzymać uwagi na zadaniu.
Często „wyłącza się”, myślami jest gdzie indziej, sprawia wrażenie nieobecnego.
Ma problemy z nawiązaniem i utrzymaniem kontaktu z rówieśnikami.
Dziecko chorowało na przewlekłe wysiękowe zapalenia ucha środkowego lub wielokrotnie na ostre zapalenia ucha, miało lub ma przerośnięty migdałek gardłowy.

Kiedy uczeń otrzymuje orzeczenie o potrzebie nauczania indywidulnego? Jaka jest procedura otrzymania takiego orzeczenia?

Orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania, przysługuje dzieciom i młodzieży, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły.

Procedura wydania orzeczenia o potrzebie nauczania indywidualnego:

orzeczenie wydawane jest na wniosek rodziców/prawnych opiekunów lub osób (podmiotów) sprawujących pieczę zastępczą nad dzieckiem. We wniosku konieczne jest określenie celu i przyczyny wydania orzeczenia,
do wniosku o wydanie orzeczenia, który wnioskodawcy wypełniają osobiście, należy dołączyć następujące dokumenty:
- wyniki badań psychologicznych i pedagogicznych,
- zaświadczenie lekarza (specjalisty) zawierające:
informację o stanie zdrowia dziecka (choroba podstawowa oraz choroby współwystępujące, stopień uszkodzenia strukturalnego i funkcjonalnego, przebieg choroby i leczenia, rokowania),
uzasadnienie to jest wskazanie faktów oraz przyczyn, z powodu których dziecko nie może uczęszczać lub ma znacznie ograniczoną zdolność uczęszczania do szkoły,
stwierdzenie, czy stan zdrowia znacznie utrudnia, czy uniemożliwia uczęszczanie do szkoły w sytuacji, gdy stan zdrowia znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły należy określić,
określenie czasu, w którym stan zdrowia dziecka uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły (nie mniej niż 30 dni),
- opinia szkoły – nauczycieli uczących ucznia.

W przypadku ucznia szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie konieczne jest zaświadczenie określające możliwość dalszej realizacji praktycznej nauki zawodu, wydane przez lekarza medycyny pracy.

Opiekunowie prawni zobowiązani są do dołączenia do wniosku kserokopii decyzji sądowej potwierdzającej ich prawo do sprawowania opieki nad dzieckiem.

Czym różni się nauczanie indywidualne od zindywidualizowanej ścieżki kształcenia?

Indywidualne nauczanie organizuje się wyłącznie dla dzieci i młodzieży, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły.

PPP wydaje orzeczenie na wniosek rodzica i w oparciu o zaświadczenie lekarskie.

Zajęcia indywidualnego rocznego przygotowania przedszkolnego oraz zajęcia indywidualnego nauczania realizowane są w miejscu pobytu dziecka lub ucznia:

w domu rodzinnym;
w placówce (MOW, MOS, SOSW, SOW);
u rodziny zastępczej;
w rodzinnym domu dziecka;
w placówce opiekuńczo-wychowawczej;
w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej.

Zajęcia organizuje się na czas określony wskazany w orzeczeniu.

Orzeczenie o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego/nauczania indywidualnego wydaje się na okres nie krótszy niż 30 dni i nie dłuższy niż jeden rok szkolny.

Tygodniowy wymiar indywidualnego nauczania określony jest w przepisach (może być wyższy lub niższy – w zależności od potrzeb). Poza tym uczeń może być włączany do innych zajęć z klasą, zajęć w szkole, zajęć rewalidacyjnych, rozwijających zainteresowania itp.

Zindywidualizowana ścieżka kształcenia (na podstawie opinii PPP) przeznaczona jest dla dzieci i uczniów, którzy nie mogą realizować wszystkich zajęć wychowania przedszkolnego lub zajęć edukacyjnych wspólnie z grupą lub klasą, z powodu trudności w funkcjonowaniu wynikających np. z:

czasowej lub przewlekłej choroby,
zaburzeń w zachowaniu, uniemożliwiających realizację zadań w dużym zespole,
zaburzeń w funkcjonowaniu społecznym,
innych przyczyn, gdy wdrożone wcześniej formy wsparcia w ramach pomocy psychologiczno – pedagogicznej okazały się niewystarczające ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz predyspozycje psychofizyczne ucznia, np. jego wolne tempo uczenia się.

Kiedy warto zgłosić się do logopedy? W jakim wieku?

O prawidłowy rozwój mowy warto dbać tak samo uważnie, jak o zdrowie maluszka. Problemy z nabywaniem umiejętności komunikacyjnych , wady wymowy , kłopoty ze słuchem mogą być w przyszłości przyczyną problemów w nauce szkolnej oraz trudności z odnalezieniem się w grupie rówieśników. Im wcześniej rozpoczniemy korygowanie nieprawidłowości, tym krótsza będzie ewentualnie terapia dziecka i jego droga do prawidłowego rozwoju.

Logopeda może pomóc maluchowi nie tylko w szybszym opanowaniu prawidłowej mowy, ale również wychwycić inne nieprawidłowości , które mogą być przeszkodą lub utrudnieniem w późniejszej nauce szkolnej.

Poniżej prezentujemy wskazówki, które ułatwią rodzicom podjęcie tej decyzji.

Skorzystaj z konsultacji logopedycznej lub neurologopedycznej jeśli:

masz wskazania od lekarza pediatry lub innego specjalisty z uwagi na powikłania okołoporodowe, wcześniactwo lub inne przyczyny wynikające z obciążeń okołoporodowych,
masz wątpliwości dotyczące prawidłowej budowy narządów artykulacyjnych dziecka,
masz trudności związane z karmieniem i podażą pokarmów zgodnie z kalendarzem żywienia,
gdy dziecko ma problemy z połykaniem, odgryzaniem , gryzieniem, żuciem,
masz wątpliwości dotyczące napięcia mięśniowego – także w obszarze ustno-twarzowym,
dziecko nie wykonuje buzią prostych zabaw np. parskania, kląskania, nie potrafi prawidłowo włożyć słomki między wargi, słabo wibruje wargami, nie cmoka itd
gdy dziecko nadmiernie się ślini , krztusi, zachłystuje, ma skłonności do wymiotów,
gdy dziecko nawykowo ssie palce lub kciuk , przytulanki lub inne przedmioty,
gdy dziecko ma problemy z oddychaniem, nawykowo oddycha przez usta, mówi „przez nos” choć nie jest przeziębiony,
gdy buzia dziecka jest stale otwarta – zwłaszcza w nocy, często chrapie,
masz wątpliwości czy dziecko prawidłowo słyszy, mówi bardzo głośno, podchodzi do telewizora, nie zawsze reaguje na polecenia słowne, trzeba mu je często powtarzać,
mowa dziecka rozwija się z opóźnieniem,
mowa dziecka jest niezrozumiała dla innych ,
mowa dziecka jest nieprawidłowa np. malec wysuwa język między zęby, sepleni,
gdy dziecko nie unosi języka za górne zęby lub sprawia mu to duży kłopot,
gdy w mowie dziecka pojawiła nie niepłynność, dziecko się jąka,
gdy dziecko już mówiło i bez widocznej przyczyny mówi wyraźnie mniej lub nastąpił duży regres w rozwoju mowy.

Poniżej prezentujemy szczegółowy wykaz umiejętności w odniesieniu do wieku dziecka, których obserwacja pozwoli rodzicom zorientować się czy rozwój mowy ich dzieci przebiega w sposób prawidłowy.

Pamiętajmy jednak, że każde dziecko jest inne i rozwija się we własnym, indywidualnym tempie. Niektóre etapy rozwojowe mogą pojawić się wcześniej, inne później. Opóźnienie w ramach poszczególnych etapów rozwojowych nie powinno przekraczać pół roku.

Dziecko skończyło 12 miesięcy i nie pojawiają się w jego rozwoju następujące umiejętności:

nie wypowiada jeszcze żadnych nawet najprostszych słów – typu :mama tata, baba, pa-pa,
nie naśladuje odgłosów zwierząt, nie wypowiada onomatopei i innych wyrażeń dźwiękonaśladowczych,
stosuje głównie gest lub mimikę , by spytać lub poprosić o coś,
nie próbuje naśladować naszych ruchów, słabo wchodzi w relacje z innymi, nie reaguje na własne imię,
masz wątpliwości czy prawidłowo reaguje na dźwięki, czy odwraca główkę za źródłem dźwięku, reaguje na zmiany tonu głosu, na muzykę płynącą z otoczenia,
nie budzi się z lekkiego snu, gdy ktoś głośno mówi,
niechętnie uczestniczy w zabawach paluszkowych typu „idzie rak”, „warzyła sroczka kaszkę” , zabawa „ kosi-kosi” itp.,
słabo reaguje na zakaz „nie wolno”,
nie używa własnego głosu chcąc zwrócić na siebie uwagę, nie nawiązuje dialogu, nie zaczepia,
nie próbuje naśladować głosu mamy, taty pod względem rytmu i siły głosu,
pytane „gdzie mama?, gdzie tata?, gdzie lampa?” – nie rozumie i nie wskazuje palcem,
zachęcane nie wykonuje prostych poleceń daj, pokaż ,
nie próbuje tańczyć, nie porusza się i nie wydaje dźwięków w takt muzyki,

Dziecko skończyło 24 miesiące i nie pojawiają się w jego rozwoju następujące umiejętności:

wypowiada zaledwie kilka zrozumiałych słów, w repertuarze opanowanych słów nie pojawiło się około 20-30 wyrazów,
nie buduje prostych dwuwyrazowych wypowiedzi, nie łączy razem dwóch elementów np. mama am, tata daj, baba je itp.,
zamiast słów stosuje w dalszym ciągu wyrażenia dźwiękonaśladowcze: „bach,hau,am,”itp,
nie wymawia samogłosek : a,u,i,o,e,y, oraz spółgłosek ; m,b,p,t,n,,ł, j,d,
nie naśladuje wielu wypowiadanych przez rodziców słów,
nie słucha z zainteresowaniem prostych piosenek, wierszyków, krótkich opowiadań,
jego język w trakcie mówienia znajduje się często między zębami, buzia jest stale otwarta zwłaszcza w nocy, często chrapie, nieprawidłowo oddycha,
często choruje, miewa przewlekły katar, nawracające stany zapalne uszu, i gardła,
wydaje Ci się że ma problemy ze słuchem ,
nie używa jeszcze nawet nieprawidłowo zaimków – ja , ty, mnie,
nie reaguje na zakaz „nie wolno”
nie reaguje na swoje imię wołane z drugiego pokoju,
poproszone nie wskazuje poprawnie niektóre części ciała np. „oko, ucho, nos”,
nie potrafi wskazać często nazywanych przez nas przedmiotów,
nie tańczy przy muzyce,

U 3 latka obserwujemy pojawiające się umiejętności:

porozumiewa się budując proste zdania 3-4 wyrazowe, rozwija się umiejętność tworzenia zdań złożonych,
widoczny jest stały rozwój jego słownictwa,
zadaje proste pytania i potrafi na nie odpowiadać, komunikuje swoje potrzeby,
potrafi powiedzieć jak się nazywa ,
jest rozumiane przez osoby obce,
pojawiają się czasowniki i umiejętność używania zaimka osobowego „ ja”,
próbuje śpiewać i mówić z pamięci krótkie wierszyki,
rozróżnia kolory i próbuje je nazywać,
wymawia wszystkie samogłoski ustne i nosowe – a, e, i, o, u, y, ą, ę,
prawidłowo wymawia spółgłoski – j, p, b, m, f, w, t, d, n, l, k, g,
realizuje prawidłowo głoski z szeregu ciszącego – ś, ź, ć, ź,
próbuje realizować głoski z szeregu syczącego – s, z, c, dz,
trudne głoski zastępuje łatwiejszymi np. sz -s/ś, cz- c/ć, ź-z/ź, r-l/j’
pyta „co to jest?, stosuje przeczenia, zaczyna używać liczby mnogiej,
wykonuje bardziej złożone polecenia np. ”weź lalkę i chodź do mamy”,
wskazuje różne części ciała,
słucha radia i telewizji na tym samym poziomie głośności co inni członkowie rodziny,

U 4 latka obserwujemy pojawiające się umiejętności:

buduje złożone zdania, jego wypowiedzi są coraz dłuższe i bogatsze,
jego wypowiedzi są coraz bardziej poprawne pod względem językowym , stosuje podstawowe reguły gramatyczne, popełnia coraz mniej błędów,
z uwagą słucha prostego opowiadania, potrafi odpowiedzieć na proste pytania związane z treścią, opowiada prostą historyjkę,
zadaje mnóstwo pytań i oczekuje na nie odpowiedzi, język pełni w dużym stopniu funkcję poznawczą,
rozumie proste związki przyczynowo-skutkowe, relacje czasowe i przestrzenne
zaczyna orientować się w różnicach między przeszłością, teraźniejszością a przyszłością i doskonali umiejętność wyrażania tego aspektu językowo,
wymawia wszystkie głoski zdobyte we wcześniejszych etapach rozwoju,
realizuje prawidłowo głoski z szeregu syczącego – s, z, c, dz ,
próbuje prawidłowo wymawiać głoski z szeregu szumiącego – sz, ż, cz, dż,
może zamieniać głoski z szeregu szumiącego na syczące – tzn sz-z, ż-z, cz-c, dż- dz, oraz głoskę r-l,

U 5 latka obserwujemy pojawiające się umiejętności:

sprawnie buduje zdania złożone, jego wypowiedzi zawierają wszystkie części mowy, doskonali wcześniej zdobyte umiejętności,
widoczny jest stały rozwój słownictwa rozumie 2000-3000 wyrazów, rozumie komunikaty wypowiadane przez osoby obce,
potrafi zrozumieć i wyjaśnić znaczenie słów i opisać cechy przedmiotów ,
potrafi definiować przedmioty za pomocą ich funkcji,
doskonali umiejętność opowiadania, buduje długie i bardziej złożone historie,
tworzy wypowiedzi uwzględniające kolejność zdarzeń i związki przyczynowo-skutkowe,
sprawnie posługuje się kategorią dialogu – wchodzi naprzemiennie w rolę nadawcy i odbiorcy,
rozwija funkcje pamięci opanowując pamięciowo coraz dłuższe wierszyki, zagadki, rymowanki i teksty piosenek,
doskonali umiejętność precyzyjnego wyrażania relacji czasowych i wyrażeń przyimkowych np. po śniadaniu, przed snem itp.,
prawidłowo wymawia wszystkie głoski zgodnie z wcześniejszymi normami rozwojowymi,
prawidłowo realizuje głoski z szeregu szumiącego – sz, ż, cz, dż,
próbuje realizować głoskę r – na początku tego okresu może zamieniać r-l,

U 6 latka obserwujemy pojawiające się umiejętności:

mowa jest wyraźna i poprawna, prawidłowo wymawia wszystkie głoski języka polskiego,
poprawnie buduje zdania złożone prawidłowo stosując reguły gramatyczno-językowe,
potrafi odpowiedzieć na złożone pytania, rozumie i potrafi wykonać sekwencję złożonych instrukcji i poleceń słownych,
potrafi opisać ilustrację określając położenie przedmiotów względem otoczenia przy pomocy przyimków – na, pod, obok, między itp.,
potrafi porównywać i odnajdywać różnice i podobieństwa między przedmiotami,
potrafi klasyfikować przedmioty pod względem wielkości, kształtu, koloru i funkcji użytkowej,
potrafi porozmawiać z osoba obcą nie odbiegając od tematu,
zaczyna kształtować się wiedza metajęzykowa – zaczyna bawić się słowami, potrafi rymować, rozumie morał bajki i wyrażenia metaforyczne, zauważa wieloznaczność słów odchodząc od ich dosłownego rozumienia,
tworzy wypowiedzi o charakterze przenośnym,
w wypowiedziach pojawiają się inne środki stylistyczne np. porównania i określenia,
doskonali słuch fonematyczny- potrafi samodzielnie znaleźć wyraz rozpoczynający się na daną głoskę, potrafi wyklaskać liczbę sylab w wyrazie, doskonali analizę i syntezę słuchowa wyrazów, potrafi wyodrębnić głoskę na początku, w środku i na końcu wyrazu,
mowa jest wyraźna i poprawna, prawidłowo wymawia wszystkie głoski języka polskiego,

Wskazane sytuacje lub brak umiejętności właściwych do wieku dziecka są dla rodziców sygnałem do podjęcia szybkich działań i szukania pomocy specjalisty.

Co to jest Zespół Aspergera i czym się różni od autyzmu? Kto stawia diagnozę?

Zarówno Zespół Aspergera (ZA) jak i autyzm mieszczą się w grupie całościowych zaburzeń rozwojowych. To co odróżnia ZA od autyzmu to wyższy poziom funkcji poznawczych oraz posługiwania się mową. Diagnozę, zarówno autyzmu jak i ZA, stawia psychiatra.

Po czym rozpoznamy, że nasze dziecko jest uzależnione od komputera, laptopa, komórki? Ile czasu powinno maksymalnie spędzać w sieci? Jakie konsekwencje niesiecie za sobą nadmierne korzystanie z multimediów?

Według literatury ryzyko uzależnienia się od Internetu, (w tym komputera, komórki) pojawia się gdy spełnione są 4 warunki:

– dziecko codziennie lub prawie codziennie korzysta z Internetu dla własnej przyjemności,

– przebywa w sieci dla własnej przyjemności 4 lub więcej godzin dziennie,

– korzysta z Internetu w godzinach nocnych,

– odczuwa przymus bycia w sieci dla poprawy własnego nastroju.

Zgodnie z badaniami dzieci poniżej 3 roku życia w ogóle nie powinny oglądać telewizji i korzystać z komputera. W grupie wiekowej od 3 do 7 lat dozwolone jest maksymalnie 30 minut dziennie, czyli 3,5 godziny tygodniowo. Z kolei dzieci w wieku od 7 do 12 lat mogą maksymalnie spędzać dziennie przed monitorem lub telewizorem około 60 minut. Od 1-2 godzin przed snem dziecko nie powinno korzystać z żadnych TC.

Początek formularza

Dół formularza

Konsekwencje nadmiernego korzystania z multimediów:

zaburzenia koncentracji uwagi,
impulsywność,
nasilone problemy z radzeniem sobie z emocjami,
nadmierne reakcje na bodźce,
mniejsze możliwości poznawcze (zaburzenia uwagi, trudności z niepodejmowaniem decyzji, trudności z panowaniem nad emocjami),
niemożność opanowania wewnętrznego przymusu natychmiastowej reakcji; na jakąkolwiek wiadomość musimy odpowiedzieć jak najszybciej, najlepiej od razu,
przesadne interesowanie życiem innych – bardziej niż swoim, jednocześnie je zaniedbując,
niemożność spędzania czasu wolnego bez ciągłego dostępu do Internetu,
brak umiejętności zadbania w odpowiedni sposób o dobre samopoczucie,
przeżywanie stresu przed społecznym odrzuceniem przez innych i byciem „nie na bieżąco” z informacjami w sieci (FOMO),
problemy z asertywnością,
problemy ze wzrokiem,
bóle głowy,
problemy z zasypianiem, skracanie ilości snu,

zaburzenia poczucia czasu,
poczucie osamotnienia,
znudzenie rutynowymi zadaniami,
odkładanie zadań i obowiązków na później,
zaburzenia tożsamości,
rozpad relacji interpersonalnych i nadmierne skupienie się na sobie,
utrata zainteresowania wszelkimi formami aktywności społecznej,
zawężenie zainteresowań i możliwości intelektualnych oraz zmiana języka (slang).

tendencje do autoizolacji, obniżone poczucie własnej wartości, nieumiejętność prowadzenia rozmowy twarzą w twarz,
powstawanie zaległości edukacyjnych, w obowiązkach domowych czy pracy.

W przypadku jakiej wady wzroku możemy ubiegać się o orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na słabewidzenie lub niedowidzenie? Jakie dokumenty należy złożyć do poradni?

Diagnozę słabego widzenia stawia lekarz okulista. Zaświadczenie lekarskie z zakreślonym przez lekarza tym rodzajem niepełnosprawności i wpisaną diagnozą ( druk takiego zaświadczenia znajduje się na stronie internetowej poradni w zakładce „ druki do pobrania” )daje dopiero podstawę do ubiegania się o orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na słabe widzenie. Wcześniej jednak dziecko jest diagnozowane przez pedagoga i psychologa w poradni żeby określić wpływ stwierdzonej niepełnosprawności na jego rozwój i proces uczenia.

Ważne jest określenie potrzeb dziecka i dostosowanie wymagań zarówno w samym procesie lekcyjnym jak i w formie dodatkowych zajęć by zminimalizować skutki niepełnosprawności i zoptymalizować proces uczenia. To właśnie daje orzeczenie.

Słabe widzenie diagnozuje się wtedy, gdy wada wzroku realnie utrudnia funkcjonowanie dziecka. Nawet jeżeli jest duże niedowidzenie ale dziecko nosi okulary czy soczewki które korygują tę wadę i ostrość wzroku jest prawidłowa – nie uznaje się niepełnosprawności. Zez, ograniczone pole widzenia, słaba koordynacja pracy obu gałek ocznych, różnooczność- to wady które można leczyć i usprawniać ćwiczeniami ortooptycznymi. Stąd najważniejszym jest wykorzystanie wszystkich możliwości jakie zaproponuje lekarz okulista czy optometrysta by usprawnić wzrok. Jeżeli jednak wada jest złożona, nie rokuje poprawy i ostrość widzenia jest istotnie osłabiona, ograniczone jest jego pole lub występuje wada złożona, dziecko wymaga wsparcia w funkcjonowaniu i uczeniu. Wtedy należy rozważyć ubieganie się o orzeczenie.

Kiedy możemy ubiegać się o orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na słabesłyszenie lub niesłyszenie? Jakie dokumenty należy złożyć do poradni?

O orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na słabe słyszenie lub niesłyszenie możemy ubiegać się, gdy u dziecka występuje niedosłuch odbiorczy, przewodzeniowy lub mieszany potwierdzony przez lekarza laryngologa/ audiologa/ otolaryngologa zaświadczeniem o słabym słyszeniu lub niesłyszeniu przez dziecko ( na druku , który można pobrać ze strony internetowej poradni) . Do zaświadczenia należy dołączyć aktualny wynik audiogramu.

Rodzic składa wówczas w poradni wniosek o wydanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na słabe słyszenie lub niesłyszenie dziecka wraz z w/w dokumentacją medyczną i opinią szkolną.

Dziecko powinno mieć przeprowadzone aktualne badanie pedagogiczne i psychologiczne.

Co to jest afazja? Kto ją diagnozuje?

Afazja to zaburzenie które występuje zarówno u dzieci, jak i dorosłych – w tym artykule skupimy się przede wszystkim na afazji u najmłodszych pacjentów.

Co to jest afazja?

Afazja czasami nazywana afazją rozwojową lub inaczej niedokształceniem mowy o typie afazji jest zaburzeniem umiejętności nabywania lub rozumienia mowy.

Objawia się brakiem oczekiwanego rozwoju mowy u małych dzieci lub utratą wcześniej nabytych już umiejętności komunikacyjnych – w przypadku dzieci starszych. Obserwowane u dzieci deficyty językowe nie są konsekwencją ich obniżonego poziomu rozwoju intelektualnego, problemów z percepcją słuchową, porażeniem mózgowym lub wynikiem całościowych zaburzeń w rozwoju. Nie wynikają także z problemów niesprawności aparatu artykulacyjnego i innych nieprawidłowości w obszarze ustno-twarzowym.

Jakie są przyczyny afazji?

Spowodowana jest uszkodzeniem pewnych struktur mózgowych zlokalizowanych w ośrodkowym układzie nerwowym – często w postaci mikrourazów o nieznanej genezie i niejednoznacznym patomechaniźmie . Wśród przyczyn najczęściej wskazuje się na :

niewłaściwe wykształcenie części mózgu odpowiadających za mowę,
mikrouszkodzenie pewnych struktur mózgowych,
wady wrodzone w budowie mózgu,
uszkodzenia mózgu w powstałe w okresie płodowym, podczas porodu lub w okresie noworodkowym,
infekcje, udary i guzy mózgu, będące zwykle konsekwencją naczyniowych chorób mózgu,
urazy czaszkowo-mózgowe powstałe na skutek wypadków komunikacyjnych.

Dodatkowo afazja u dzieci może być spowodowana:

schorzeniami układu sercowo-naczyniowego,
stanem zapalnym mózgu na skutek czynników bakteryjnych i wirusowych,
procesem zwyrodnieniowym,
zapaleniem ślinianek przyusznych,
schorzeniami neurologicznymi np. padaczka,
zaburzeniami endokrynologicznymi.

Jakie są typy afazji?

Osiowym objawem nieprawidłowego rozwoju dzieci z afazją są ograniczenia w opanowaniu mowy w aspekcie zarówno ekspresyjnym tzn nadawania mowy jak i percepcyjnym tzn jej odbioru. W związku z tym dzieci rozwijają się inaczej, niż ich zdrowi rówieśnicy.

Możemy wskazać na trzy różne rodzaje afazji:

afazja typu ekspresyjnego (ruchowa, motoryczna) czyli wtedy gdy dziecko nie mówi lub mówi bardzo słabo, ale rozumie mowę; dziecko rozumie proste a nawet złożone polecenia , adekwatnie reaguje na podawane mu instrukcje słowne, potrafi bezbłędnie wskazywać przedmioty codziennego użytku, obrazki. Dzieci długo posługują się wyrażeniami onomatopeicznymi, czasami tylko kilkoma prostymi słowami lub wyrażeniami z zakresu „własnego języka”. Swoje wypowiedzi często wspierają gestem, a w sytuacjach trudnych stosują gest jako jedyną formę komunikacji. U dzieci starszych, które dysponują już pełnym inwentarzem fonemów ograniczenia mogą dotyczyć tych najpóźniej opanowywanych w naturalnym toku rozwoju mowy.
afazja typu percepcyjnego (sensoryczna) czyli wtedy gdy dziecko nie rozumienie mowy otoczenia lub jej rozumienie jest dla dziecka ograniczone. Mowa czynna jest bardzo agramatyczna i niewyraźna , dziecko posługuje się głównie „swoim” językiem, często trudnym do zrozumienia dla obcego odbiorcy. Obserwuje się błędne wskazywanie przedmiotów czy obrazków, brak lub nieadekwatność odpowiedzi na zadane pytania , przy zachowanej możliwości formułowania wypowiedzi . Występuje też brak reakcji na polecenia słowne lub nieprawidłowe ich wykonywanie. Czasami obserwuje się zupełny brak reakcji na mowę i treść przekazu werbalnego, przy zachowanej prawidłowo reakcji na dźwięk.
afazja typu mieszanego (sensoryczno-motoryczna) czyli połączenie obu poprzednich postaci, w której dziecko nie mówi lub słabo mówi oraz nie rozumie mowy otoczenia.

W afazji zaburzony jest cały system językowy tzn wszystkie jego podsystemy : fonetyczno-fonologiczy, fleksyjno-składniowy, leksykalno-semantyczny. Zaburzeniu podlegają także czynności mowy – w tym powtarzanie, rozumienie, nadawanie oraz czytanie i pisanie. Stopień nasilenia objawów u każdego dziecka może być inny. Bez względu na rodzaj zaburzenia i jego rozległość wszystkie dzieci afatyczne napotykają na poważne trudności w komunikowaniu się za pomocą mowy.

Jakie są dodatkowe problemy występujące u dzieci z afazją?

Zaburzeniom w rozwoju czynności mowy towarzyszą zwykle inne różnego rodzaju deficyty rozwojowe, będące, podobnie jak zaburzony rozwój mowy, konsekwencją nieprawidłowego rozwoju i funkcjonowania centralnego układu nerwowego. Są to tzw. objawy niespecyficzne, wtórne, do których zaliczamy min:

zaburzenia koncentracji uwagi i pamięci,
zaburzenia koordynacji ruchowej, motoryki dużej i małej, ograniczenia motoryki narządów artykulacyjnych,
zaburzenia integracji sensomotorycznej,
ryzyko zaburzeń przetwarzania słuchowego CAPD,
problemy w rozwoju analizy i syntezy wzrokowo-słuchowej,
zaburzenia w rozwoju społeczno-emocjonalnym w tym labilność emocji oraz znacznego stopnia męczliwość,
cechy nadruchliwości psychoruchowej,
trudności w prawidłowej realizacji sekwencji ruchowych,
obniżone poczucie własnej wartości, unikanie kontaktów społecznych, izolowanie się i inne.

Jak przebiega diagnoza afazji?

Afazję u dzieci można zauważyć już w drugim i trzecim roku życia. Objawia się głównie jako brak rozwoju mowy, znaczne jej opóźnienia lub brak postępów w nauce mówienia.

Dzieci u których rozwój mowy z jakichkolwiek znanych wcześniej i rozpoznanych przez lekarzy specjalistów powodów, jak również z tych nieznanych i trudnych do wskazania przez rodziców – się opóźnia i przebiega w sposób nietypowy – warto poddać specjalistycznej obserwacji i diagnozie. Celem procesu diagnostycznego jest ustalenie rodzaju i zakresu odstępstw od normy rozwojowej dziecka, oraz wskazanie sposobów pomocy w celu wyrównania deficytów neurorozwojowych. Prawidłowa diagnoza umożliwi objęcie dziecka odpowiednią terapią i dostosowanymi do jego potrzeb formami kształcenia w przedszkolu i szkole.

Proces diagnostyczny rozpoczynamy u lekarza pediatry, który doskonale zna dziecko i na bieżąco monitoruje postęp lub brak postępu w rozwoju dziecka – w tym w procesie nabywania mowy.

Pediatra kieruje rodzica do Rejonowej Poradni Pedagogiczno-Psychologicznej (PPP), w której dziecko będzie przebadane przez zespół specjalistów – psychologa, neurologopedę, pedagoga. Wizyta w PPP jest istotna z kilku powodów – specjaliści wypowiedzą się na temat ewentualnych nieprawidłowości w rozwoju dziecka i wskażą formy wsparcia. W przypadku gdy nie będą w stanie postawić diagnozy, wskażą kierunek, w jakim powinny być przeprowadzane dalsze badania i obserwacje.

W pierwszej kolejności wykonujemy :

Badanie psychologiczne – w celu określenia ogólnego poziomu rozwoju psychofizycznego dziecka. Należy pamiętać,że trudności w rozwoju mowy i języka mogą być objawem różnych innych zaburzeń ogólnorozwojowych, których rozpoznanie ułatwi diagnoza psychologiczna.
Badanie neurologopedyczne – w celu określenia poziomu zaburzeń w rozwoju komunikacji werbalnej i mowy oraz określenia innych czynników warunkujących prawidłowy rozwój mowy – w tym funkcji prymarnych, funkcji percepcyjnych, prawidłowości w budowie narządów artykulacyjnych , kształtowania się procesów dominacji stronnej i innych.
3. Badanie audiologiczne – w celu wykluczenia niedosłuchu, braku słyszenia lub innych problemów z percepcją słuchową jako podłoża braku rozwoju języka lub jego opóźnienia. Neurologopeda kieruje rodzica do wykonania pognębionej konsultacji otolaryngologicznej w celu dokonania ogólnej oceny jamy nosogardłowej, stanu migdałków podniebiennych, obecności trzeciego migdałka. Najczęściej wykonywanymi badaniami u dzieci są badanie tympanometryczne , otoemisja akustyczna , lub słuchowe potencjały wywołane pnia mózgu tzw ABR,
4. Badanie neurologiczne ,czasem badanie EEG – w celu wykluczenia padaczki. W przypadku prawidłowych wyników EEG specjaliści zazwyczaj nie widzą medycznych podstaw do zlecania dalszych badań neuroobrazowych mózgu (rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa) ponieważ często nie uwidaczniają one ewentualnych mikrouszkodzeń, stanowiących przyczynę obserwowanych zaburzeń o typie afazji.
5. Inne badania szczegółowe – w celu wykluczenia np. problemów z tarczycą, chorób metabolicznych czy też genetycznych – opcjonalnie w zależności od wyników uzyskanych wcześniej badań specjalistycznych.
Badanie Integracji Sensomotorycznej tzw SI – w zależności od potrzeb i wskazań specjalistów. Dzieci z afazją mają często zaburzenia integracji sensorycznej a sama diagnoza może pomóc w uzyskaniu odpowiedniej terapii w ramach zaleceń w orzeczeniu o kształceniu specjalnym lub też w opinii o wczesnym wspomaganiu rozwoju.

Podsumowanie procesu diagnostycznego:

W momencie zakończenia procesu diagnostycznego i postawieniu przez neurologa dziecięcego oraz neurologopedy diagnozy- „Afazja” , rodzicom przysługuje prawo ubiegania się o specjalistyczne formy wsparcia rozwoju dziecka w postaci:

opinii o potrzebie Wczesnego Wspomagania Rozwoju Dziecka,
orzeczeniu o Kształceniu Specjalnym,

które realizowane jest na etap edukacyjny wychowania przedszkolnego do czasu rozpoczęcia nauki w szkole , czyli do 7 roku życia – a w przypadku odroczenia dziecka od obowiązku szkolnego do 8 roku życia.

Etapy diagnozy w skrócie:

Pediatra,
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna – zespół specjalistów- psycholog, neurologopeda, pedagog,
Laryngolog/otolaryngolog dziecięcy,
Neurolog dziecięcy,
Inne badania szczegółowe w zależności od potrzeb.